Hałas jest jednym z poważniejszych problemów, z jakim trzeba się mierzyć wewnątrz budynków użytkowych. Nadmierne natężenie dźwięków ma niekorzystny wpływ na samopoczucie, zmniejsza zdolność koncentracji, a przy dłuższej ekspozycji prowadzi do zmęczenia i pojawienia się różnych dolegliwości zdrowotnych.
Z hałasem mamy jednak do czynienia przez większość czasu, także w przestrzeniach, gdzie przebywa wiele osób, takich jak biura typu open space, hole hotelowe, sale recepcyjne, pomieszczenia konferencyjne, a także obiekty sportowe czy placówki edukacyjne. Sposobem na radzenie sobie z dużym natężeniem dźwięku i jego dokuczliwością są specjalne systemy akustyczne, pozwalające na wyciszenie i znaczną poprawę parametrów użytkowych tego rodzaju miejsc. Przekonajmy się, dlaczego takie rozwiązania są niezbędne oraz zobaczmy, jak działają.
Hałas w przestrzeniach publicznych
Dźwięk rozchodzący się w powietrzu to następujące po sobie zmiany jego ciśnienia trwające przez określony czas. Fala dźwiękowa, która napotyka na swej drodze jakąś przeszkodę, odbija się od niej, przekazując jej jednocześnie część swojej energii. Energia ta wprawia przeszkodę w wibrację, które mogą powodować powstanie kolejnych fal dźwiękowych. Trzeba pamiętać, że w zamkniętych pomieszczeniach ilość następnych odbić fal dźwiękowych oraz sposób, w jaki się ona rozchodzi, zależy od sposobu organizacji przestrzeni oraz właściwości materiałów, które się w nim znajdują. Wszystkie przedmioty, które są we wnętrzu pomieszczenia, również wpływają na sposób rozchodzenia się dźwięku i ilość odbić, która nastąpi.
Podczas zetknięcia się fali dźwiękowej z przeszkodą poza odbiciem i przekazaniem dźwięku dalej część energii ulega pochłonięciu. Wibracje powodowane przez falę dźwiękową są bowiem wytłumiane, w zależności od charakterystyki materiału, z jakiego wykonana jest przeszkoda. W przypadku materiałów, w których strukturze cząsteczki mogą się przemieszczać, np. w substancjach porowatych lub elastycznych część pochłoniętej energii może zostać zamieniona w ciepło, dzięki powstającemu tarciu. Ilość pochłoniętej energii będzie zależała od powierzchni takiego materiału oraz jego grubości.
Najbardziej efektywnymi sposobami na ograniczenie rozchodzenia się fal dźwiękowych i wyeliminowanie tworzonego przez nie efektu jest rozmieszczenie w pomieszczeniu odpowiednich przegród, które mogą zapobiegać rozchodzeniu się fal dźwiękowych oraz powierzchni, które będą pochłaniały powstające drgania.
Funkcjonowanie systemów akustycznych
Najważniejszą cechą większych pomieszczeń przeznaczonych do przebywania większej liczby osób, np. biur typu open space czy sal restauracyjnych jest powstający w nich pogłos. Określa on, w jakim stopniu wyemitowane w pomieszczeniu dźwięki rozchodzą się po nim i jak długo trwa ich wytłumienie. Dla parametrów akustycznych wnętrza ważny jest również tzw. wskaźnik transmisji mowy (STI – Speech Transmission Index). Pokazuje on zdolność do rozumienia wypowiadanych przez rozmówcę zdań. Wysokość wskaźnika zależy od pogłosu występującego w pomieszczeniu oraz tła akustycznego, czyli hałasu generowanego przez zainstalowane w nim urządzenia oraz znajdujących się ludzi.
Do podniesienia komfortu korzystania z pomieszczeń konieczne okazuje się zmniejszenie pogłosu, a częściowo również poziomu tła akustycznego. Można to osiągnąć, stosując w pomieszczeniu elementy wykonane z materiałów, charakteryzujących się tzw. wysoką chłonnością akustyczną, czyli zdolnością do tłumienia dźwięków.
Wykorzystywane do wyciszania pomieszczeń materiały charakteryzują się różnymi właściwościami określanymi przez ich tzw. klasę pochłaniania. Materiały o najlepszych parametrach są zaliczane do klasy A, a te o najsłabszych właściwościach tłumiących do klasy E.
Systemy akustyczne, których celem jest redukcja pogłosu, opierają się najczęściej o wykorzystanie barier i ścianek ustawianych w pomieszczeniu, w pobliżu miejsc lub urządzeń, które emitują najwięcej głośnych dźwięków. Ponieważ w większości pomieszczeń dźwięki rozchodzą się, odbijając się od sufitu, panele wygłuszające montuje się zwykle tuż pod nim, w miejscach, w których zazwyczaj odbija się najwięcej fal. Poza tymi rozwiązaniami w pomieszczeniach często ustawia się również specjalne meble akustyczne, których zadaniem jest ograniczanie rozchodzenia się fal i ich tłumienie.
